How Computer Works

[samirkarimov]

Qeydlər

• How Computer Works Dərs Videosu
• Dərsdə istifadə edilən simlulasia üçün linklər
  • logic.ly
  • simulator.io

Izah olunan mövzular

• Transistor
• Logic gates
• And Gate
• Or Gate
• Not Gate
• Full Adder
• Machine Language

Araşdırma

• Dərsdən əlavə olaraq transistorların işləmə prinsipini anlamaq istəyənlər Bu linkə nəzər sala bilərlər.
• Dərsdə izah olunan logic gates mövzusu haqqında əlavə olaraq Bu linkə baxa bilərsiniz

Görüləcək işlər

• Dərsdə diqqət etsəniz sadəcə toplama əməlyatının simulasiyanı izah etdik.Zəhmət olmasa çıxma,vurma və bölmə əməlyatlarının simulasiyanı araşdıraraq comment olaraq bildirin
• Kompyuter yaddaşı sizcə necə işləyir.Araşdırma edərək ilkin düşüncələrinizi comment olaraq qeyd edin.

[Elchin023]

Salam dərsi qəbul etdim görüləcək işlərin təhvil verilməsi tarixi 28.06.2022

[Elchin023]

Salam çıxma əməliyyatı üzrə hazırladığım nümunələri sabah yükləyəcəm bura

[Elchin023]

İkinci tapşırıq üzrə kompyuterin yaddaşı ilə bağlı aparılmış araşdırma zamanı aşağıdakı hallar müəyyən edildi. 1- ümumilikdə kopyuterin yaddaşına yazılan məlumat (0110101) 8 bitlik kompozisiyadan ibarət olan Baytlardır. Yəni qeyd olunan kompazisiyanın hər biri bir baytı təşkil edir. Məlumatların yazılması üçün iki üsul movcuddur biri rəqəmlərlə olan digəri hərflərlə olan. 2- Kompyuterə yazılan istənilən məlumat Registr vasitəsi ilə qeydə alınır. Registr kompyuterdə həm qəbul edilən məlumatın yerinin müəyyən edilməsi, həm qəbul edilən məlumatın həcmi və eyni zamanda qəbul edilmiş məlumatların kompyuterin yaddaş bolmələrinə yazılmasını təmin edir. 3- Kompyuterin yaddaşı bir neçə hissəyə bölünür daxili və xarici yaddaşa. Daxili yaddaşda öz növbəsində iki hissəyə (satatik) keş yaddaş və operativ yaddaşa bölünür. Keş yaddaş kompyuterin hər hansı əməliyyat yerinə yetirən zaman opretiv yaddaşa müraciət etmədən keş yaddaşda olan artıq hazır şablon modellərinə müraciət edərək əməliyyatları yerinə yetirməsindən ibarətdir. Bu hal kompyuterin işin sürətlənməsinə habelə operativ yaddaşın ömrünün uzanması üçün lazımdır. Belə ki, opretiv yaddaşda 1 saniyə ərzində tranzistordan keçən elektrik cərəyanı əsasında xanalara edilən toxunuşların sayı çoxaldıqca həmin xanaların elektrik cərəyanı keçirtmə prosesi zəyifləməyə başlayır. Belə olan halda kompyuter mühəndisləri bir başa operativ yaddaşa mürciət etmədən keş yaddaşda yaradılmış şablon əsasında işlərin görülməsini təmin etmişdir. Keş yaddaşın statik hissəsi kompyuter söndükdən sonra silinir. 4-Eyni zamanda kompyuterin ana platasından kənarda olan yaddaşı mövcutdurki, həmin yaddaş saxlancında olan iş qaydası eyni ilə operativ yaddaşda olduğu kimidir. 5- Yaddaş saxlancların həcmi qeyd oluanan platformalarda olan xanaların yəni baytların sayı ilə müəyyən olunur. 6- Yaddaşa yazılmış mlumatlara məsələn sözlərə müraciət olunduğu zaman komputer verilmiş əmr üzrə yaddaş panelində yerləşən müvafiq bayt xanasına müraciət edir və götürülmüş məlumatı istifadəçiyə gətirərək ekranda göstərir. Qeyd olunan məlumatın dəqiqliyi və ətraflılğını ekranda dərc edən video kartdır. Odur ki, yaddaş oanelində müvafiq bayt xanasında yerləşən məlumatların dəqiq ötürülməsi video kart vasitəsi ilə təmin edilir. Bu halın misal üzrə izahı daha güclü super kompyuter vasitəsi ilə yaddaş panelinə yazılmış məlumatın oxunması üçün gücü zəif olan yəni video kart və ya SD-DDR çihazları quraşdırılmış köhnə nəsil ana platalı kompyuterdə təsvir edilməsində problem yarada bilər. On görə ki, eyni nəsil kompyuterlərdə yaddaş panelinə yazılan məlumat üçün xərclənən bayt xanaları, habelə yazılması qaydası eyni olduqda həmin yaddaş panelində olan məlumatı oxunması maneəsiz olur.

[samirkarimov]

3- Kompyuterin yaddaşı bir neçə hissəyə bölünür daxili və xarici yaddaşa. Daxili yaddaşda öz növbəsində iki hissəyə (satatik) keş yaddaş və operativ yaddaşa bölünür. Keş yaddaş kompyuterin hər hansı əməliyyat yerinə yetirən zaman opretiv yaddaşa müraciət etmədən keş yaddaşda olan artıq hazır şablon modellərinə müraciət edərək əməliyyatları yerinə yetirməsindən ibarətdir. Bu hal kompyuterin işin sürətlənməsinə habelə operativ yaddaşın ömrünün uzanması üçün lazımdır. Belə ki, opretiv yaddaşda 1 saniyə ərzində tranzistordan keçən elektrik cərəyanı əsasında xanalara edilən toxunuşların sayı çoxaldıqca həmin xanaların elektrik cərəyanı keçirtmə prosesi zəyifləməyə başlayır. Belə olan halda kompyuter mühəndisləri bir başa operativ yaddaşa mürciət etmədən keş yaddaşda yaradılmış şablon əsasında işlərin görülməsini təmin etmişdir. Keş yaddaşın statik hissəsi kompyuter söndükdən sonra silinir.

Bu cavabın ən çox xoşuma gələn oldu.

[samirkarimov]

Mən yeni dərs göndərməyi unutmuşam Elçin üzürlü sayI(