Waardelijst: Toegangsrechten

[skornsekj]

Doel van issue is om inzicht te krijgen in het gebruik van waardelijsten over de verschillende domeinen heen, en op basis daarvan te komen tot waardelijsten voor DCAT-AP NL

Per eigenschap willen we inventariseren welke waardelijsten er nu in de verschillende domeinen (bijv. de ISO 19115 metadata in geo-domein) worden gebruikt. Komen deze waarden overeen uit de (verplichtte) waardelijsten in DCAT-AP? Zijn de er aanpassingen nodig?

---

Waardelijst: Toegangsrechten; dct:accessRights; Dataset, Data Service; Access Rights Named Authority List

• https://op.europa.eu/en/web/eu-vocabularies/concept-scheme/-/resource?uri=http://publications.europa.eu/resource/authority/access-right (confidential; non-public; public; restricted; sensitive)

20230517: Input van werkgroep

Organisatie	Waardelijst
DONL	DONL: openbaarheidsniveau - eigen subset van de EU (Niet Publiek; Publiek; Beperkt)
RIVM	publications.europe.eu/resource/authority/access-right

Graag jullie aanvullingen.

[hekl]

CBS Op dit moment kunnen we toe met PUBLIC (CC-BY-4.0) en RESTRICTED (onder speciale condities: alleen voor onderzoekers en publicatie zonder onthulling individuele data)

[keestrautwein]

In de DCAT-AP-DONL werkgroep is hiervoor na enig onderzoek een waardelijst gedefinieerd die de meeste use-ccases lijkt te dekken. Te vinden op https://github.com/dataoverheid/dcat-ap-donl/blob/main/taxonomy/access-rights.ttl

[skornsekj]

In werkgroep 19/9/2023 is gesproken over accessRights.

• DONL 1.1 gebruikte eerder een subset bestaande uit: Niet Publiek; Publiek; Beperkt. Andere waarden zijn moeilijk uit te leggen.
• DONL 2.0 bevat een uitgebreidere lijst. Bij data.overheid.nl bestaat de behoefte om ook te beschrijven waarom een bron beperkt of niet beschikbaar is. Om deze reden is de donl:AccessRights geïntroduceerd. Deze lijst bevat concepten die NIET alleen de mate van openbaarheid van een bron beschrijven maar ook wat de reden is, wanneer de openbaarheid niet publiek is.

Aanvullend:

• DCAT-AP 3.0, de 'usage note' geeft aan alleen volgende waarde te gebruiken: public; restricted; non-public.

Voor de volledigheid de hanteerde definties:

• PUBLIC (openbaar) Publicly accessible by everyone. Usage note: Permissible obstacles include registration and request for API keys, as long as anyone can request such registration and/or API keys.
• RESTRICTED (beperkt) Only available under certain conditions. Usage note: This category may include resources that require payment, resources shared under non-disclosure agreements, resources for which the publisher or owner has not yet decided if they can be publicly released.
• NON_PUBLIC (niet-openbaar) Not publicly accessible for privacy, security or other reasons. Usage note: This category may include resources that contain sensitive or personal information.

[skornsekj]

Voorstel. Een waardelijst met hoofd- en subcategorieën gebruiken, waarbij de subcategorie meer duiding geeft over het waarom. De hoofcategorie bestaat dan bijv uit de waarden: Publiek; Niet-publiek; Onder-voorwaarden (of beperkt).

[CasperKoop]

Ter informatie, de DGA (Data Governance Act) specificeert de volgende redenen waarom data niet publiek is. Punt 3 staat er voor de volledigheid bij, maar is voor DCAT denk ik niet relevant. Voor 1 en 2 kunnen we kijken hoe deze vertegenwoordigd zijn in onze huidige constructie:

_Artikel 3: Gegevenscategorieën

1. Dit hoofdstuk is van toepassing op gegevens die in het bezit zijn van openbare lichamen en die beschermd zijn op grond van: a) het handelsgeheim, waaronder bedrijfs- of beroepsgeheim; b) statistisch geheim; c) de bescherming van de intellectuele-eigendomsrechten van derden, of d) de bescherming van persoonsgegevens, voor zover die buiten het toepassingsgebied van Richtlijn (EU) 2019/1024 vallen.

2. Dit hoofdstuk is niet van toepassing op: a) gegevens van overheidsondernemingen; b) gegevens in het bezit van openbare omroepen of hun dochterondernemingen en van andere entiteiten of hun dochterondernemingen ten behoeve van de vervulling van een publieke omroeptaak; c) gegevens in het bezit van culturele instellingen en onderwijsinstellingen; d) gegevens die in het bezit zijn van openbare lichamen en die beschermd zijn om redenen van openbare veiligheid, defensie of nationale veiligheid, of e) gegevens waarvan de verstrekking een activiteit is die niet valt onder de openbare taak van de betrokken openbare lichamen, als bepaald bij wet of ander bindend voorschrift van de betrokken lidstaat of, indien een voorschrift ter zake ontbreekt, als bepaald overeenkomstig de gangbare bestuurspraktijk van die lidstaat, mits de afbakening van de openbare taken transparant is en aan toetsing is onderworpen.

3. Dit hoofdstuk doet geen afbreuk aan: a) het Unie- en nationale recht en internationale overeenkomsten waarbij de Unie of lidstaten partij zijn, inzake de bescherming van de in lid 1 bedoelde gegevenscategorieën, en b) het Unie- en nationale recht inzake toegang tot documenten_

[skornsekj]

Besproken in werkgroep 19/10/2023.

• de behoefte om ook te beschrijven waarom een bron beperkt of niet beschikbaar wordt breed gedeeld.
• In DONL 2.0 is hiervoor donl:AccessRights geïntroduceerd. Aangegeven wordt dat niet de uiteindelijke lijst hoeft te zijn.

Oplossingsrichtingen:

• Optie A. Eén waardelijst met hoofd- en subcategorieën, waarbij de subcategorie meer duiding geeft over het waarom. De hoofcategorie bestaat dan uit de waarden: PUBLIC; NON_PUBLIC; RESTRICTED. Subcategorieen zoals bijv. opgenomen in donl:AccessRights

• Optie B. Toevoegen nieuw property voor het waarom. dct:accessRights alleen gebruiken voor waarden PUBLIC; NON_PUBLIC; RESTRICTED conform instructies DCAT-AP.

De voorkeur van de werkgroep gaat uit naar optie B.

Conclusie:

• dct:accessRight: PUBLIC; NON_PUBLIC; RESTRICTED
• Nieuwe property toevoegen waarom een bron beperkt of niet beschikbaar. Hiervoor wordt nieuw issue aangemaakt. Exacte waardelijst moet nog bepaald worden.