Introduction - Siteye Gezinme Ekleme (Navigation) - Routing

[KevserAkbas]

• Bir sunucudaki bir sayfaya göz atmanın geleneksel yolunu düşünürsek,

• temelde olan şey, örneğin Final1 için bir istekte bulunmamızdır.

• Örneğin, ASP.NET Web Forms bu yaklaşımı kullanır.

• Web sunucusunda olan şey, sunucunun o dosyayı arayacağı ve bulunduğunda bu dosyanın istemciye geri gönderileceğidir.

• Burada anlaşılması gereken önemli olan, isteğin nasıl ele alındığıdır.

• Diskte fiziksel olarak var olan bir dosya için bir istek yapılır ve istendiğinde ve bu dosya bulunduğunda, o dosya daha sonra istemciye iade edilir.

• ASP.NET Core MVC ile çalışırken işler tamamen farklı bir şekilde gerçekleşiyor.

• MVC kullanırken, isteklerin bir controller daki action metotlarıyla işlendiğini unutmayalım.

• Dolayısıyla, talep geldiğinde, MVC'nin artık isteği doğru controller daki doğru action la eşlemesi gerekecektir.

• Sonunda döndürülen şey bir view, .cshtml ile biten bir dosya olsa da, URL etkili bir şekilde bir eylem yöntemini hedefliyor.

• Uygulamamızda gelen talep ile fiziksel dosya arasında artık bir bağlantı yoktur.

• ASP.NET Core MVC hangi controller ı ve hangi action u çağırması gerektiğini nasıl bilecek?

• Cevap, yönlendirme (routing) adı verilen bir süreçtir ve yerleşik ASP.NET Core MVC ile birlikte gelir.

• Bu nedenle, özünde, ASP.NET Core MVC'deki yönlendirme(routing) mekanizması, belirli bir URL için bir isteği uygulama içindeki bir uç noktaya eşleyen MVC'ye özgü bir özelliktir.

• İşe yarıyor çünkü en başta istek kanalına middleware ekledik.

• Startup sınıfının Configure yöntemine UseRouting ve UseEndpoints eklendi.

• Peki, bu middleware bileşenleri (component) sayesinde, uygulamamızda routing sistemi etkinleştirildi.

• ASP.NET Core MVC, rota bilgilerine dayalı olarak bağlantılar da oluşturabilir, bu nedenle, işlenen HTML'nin parçası olmayacak giden bağlantılar.

• ASP.NET Core, yerleşik iki tür yönlendirme ile birlikte gelir:

• 1 kural tabanlı yönlendirme (convention‑based routing)

• 2 öznitelik tabanlı yönlendirme (attribute‑based routing).

• Kural tabanlı yönlendirme (convention‑based routing) en çok MVC web uygulamaları için kullanılır ve bu uygulama da kullanacağımız şey budur.

• Öznitelik tabanlı yönlendirme (attribute‑based routing) çoğunlukla API'ler için kullanılır,

• Diğerlerinin yanı sıra, routing i etkinleştirmek için eklememiz gereken middleware bileşenlerinin adı değişti.

• Bu nedenle, ASP.NET Core 2.1 kullanıyorsanız middleware ın farklı olduğunu da unutmayın.

• Kullanacağımız kodun geri kalanı ASP.NET Core 2.1 ve ASP.NET Core 3'te aynıdır.

• Öyleyse routing nasıl çalışır?

• Routing, kulağa mantıklı gelebilecek rotalara dayanır.

• Her yol bir URL kalıbıdır ve bir işleyiciye eşlenir.

• MVC durumunda işleyici, controller daki eylemdir.

• Rotalarımız için desen kullanabilmemiz, uygulamamız için olası tüm rotaları yazmak zorunda olmadığımız anlamına gelir.

• Olacak olan şey, URL'lerin bu kalıplarla karşılaştırılması ve bir eşleşme bulunduğunda, aslında, ilk eşleşme bulunduğunda, bu modelin daha sonra ilgili eylemi tetiklemek için kullanılacağıdır.

• Şu temel URL'ye bir göz atalım, bethanyspieshop.com/Pie/List.

• Bu URL'ye baktığımızda, etkili bir şekilde birkaç parçadan oluştuğunu görebiliriz.

• Ev sahibi (host), yani www.bethanyspieshop.com, hem Pie hem de List.

• Bu parçalar, segmentler olarak bilinir.

• Tipik olarak, ana bilgisayardan (host dan) sonraki ilk bölüm controller ı gösterecek ve ikinci bölüm action u gösterecektir.

• Elbette bunu bir şekilde yönlendirme motoruna açıklamalıyız.

• Varsayılan olarak etkin olan bir şey değil.
• İki segmentli bir modelle karşılaşıldığında, ilkinin controller ve ikincisinin action olduğunu varsayacağımızı söyleyen bir yol oluşturmamız gerekecek.
• Burada kullanmak istediğiniz kalıbı görebilirsiniz, Controller/Action.
• Az önce gördüğümüz rota, yani / Pie / List,
• bu nedenle şimdi PieController'daki liste eylemi tarafından ele alınacaktır.
• Burada gördüğünüz gibi, bu işlem herhangi bir parametre gerektirmez.
• Ancak bazen rotada daha fazla bölüme ihtiyacımız olacaktır.
• ID si 1 olan bir pastanın ayrıntılarını görmek istediğimizi hayal edelim.
• İstek, artık son segmentin eklendiği / Pie / Details / 1 olabilir.
• Burada görebileceğiniz gibi, şimdi rotaya fazladan bir segment eklememiz gerekecek.
• ID segmenti artık modele eklenmiştir.
• Şimdi gördüğümüz bu istek, burada gördüğünüz eylemle ele alınabilir.
• Details eylemi artık bir Id parametresi aldı ve
• fazladan segment ekleyerek, artık bu değeri yöntemin parametresine iletmek mümkün.

[KevserAkbas]

Routing Sistemini Yapılandırma

• Routing i etkinleştirmek ve desteklemek için uygulamamızı yapılandırmamız gerekir

• Routing i yapılandırdığım Startup ​​sınıfının yapılandırma yönteminin bir parçası olan bir parçacığı görebilirsiniz.

• Öncelikle, UseRouting aracılığıyla yönlendirme middleware ı getirmemiz gerekiyor.

• Ama yine de sayfamızı şimdiye kadar nasıl gördüğümüzü merak ediyor olabilirsiniz.

• Cevap şu ki, ASP.NET Core'dan sitemizi varsayılan bir rota ile yapılandırmasını istemiştik diyelim.

• Startup da UseEndpoints'i çağırarak, aslında çoğu uygulama için çalışacak çok genel bir rota geçtik.

• MapControllerRoute'u kullanarak, uygulamama kural tabanlı (convention-based) bir rota ekliyorum ve daha önce gördüğümüz bir kalıbı var, controller / action.

• Temel olarak, bu kalıba sahip olan tüm istekler artık bu model kullanılarak eşleştirilebilir ve

• controller ve action, istek URL'sinden çıkarılır ve ardından controller a iletilir ve bunun işlenmesi için action u gerçekleştirilir.

• Çoğu uygulamanın tanımlanmış birden çok yolu olacaktır.

• Eşleştirme sistemi, tanımlanmış tüm modellerde sırayla çalışacak ve ilk eşleşme kullanılacaktır.

• Bu nedenle tanımlanmış birden fazla rotanız varsa, bunların en özelleri en üstte olacak şekilde doğru sırada olmasını sağlamak önemlidir.

• ASP.NET Core 2.1, uygulamayı yapılandırmak için biraz farklı bir yol kullanır.

• Burada UseMvc kullanıyoruz ve MapRoute yöntemini kullanarak rotayı geçiyoruz.

• Ancak net sonuç tamamen aynı olacaktır.

• Yine de oluşturulan rotalarla daha fazlasını yapabiliriz.

• Burada gördüğünüz koda bir göz atalım.

• Şimdi yeşille vurgulanan kontrolör ve eylem segmentleri için tanımlı değerlerim olduğunu görebilirsiniz.

• Bunlar rota varsayılanlarıdır (default).

• Controller için bu, Home olarak ayarlanmıştır ve action için Index olarak ayarlanmıştır.

• Şimdi, controller veya action parçası için bir değer belirtmeyen bir istek geldiğinde, MVC bu varsayılanları kullanacaktır.

• Bu, isteği sitenin kök dizinine göndermemizi sağlar, böylece bethanyspieshop.com ve otomatik olarak ana denetleyicideki dizin eylemi yürütülür.

• Elbette, örneğin daha önce gördüğümüz üçüncü bölümü de geçmek mümkün.

• Listede seçilen pie gibi bir değeri iletmemiz gerektiğini söyleyin, böylece ayrıntı sayfası hangi ayrıntıların gösterilmesi gerektiğini bilir.

• İd parametresinin eklendiği burada gördüğünüz kalıp, bunu yapmamıza izin verecektir.

• Controller eyleminde, şimdi bu değere girmemiz gerekiyor.

• Kalıp eşleştirmenin çalışması için, burada gördüğünüz gibi metodun bir id parametresi ile tanımlanması gerekir.

• Model bağlama (model binding) adı verilen bir süreç aracılığıyla, URL'deki id değeri burada gördüğünüz eylem parametresine aktarılacaktır.

• Burada üçüncü segmentin de dikkat çekici bir karakteri var, soru işareti.

• Bu değeri ekleyerek, segment artık isteğe bağlı hale gelir.

• Kalıbın hala bir eşleşme olması için talebin bir parçası olması gerekli değildir.

• Bunu eklediğimiz için bu rota artık hem id segmenti içeren isteklerde hem de içermeyen isteklerde kullanılabilir.

• Burada slaytta gördüğünüz iki URL bu rotayla eşleşecek.

• İlki id segmentine sahip değildir ve ikincisi buna sahiptir.

• Ancak segment isteğe bağlı olarak tanımlandığından, bu rota için her iki istekle de bir eşleşme yapacağız.

• Segmentin gerçek içeriğini kontrol etmek de mümkündür.

• URL'yi eşleşmeye dönüştüren herhangi bir değeri kısıtlamak için kısıtlamalar koyabiliriz.

• Son bölümler için şimdi int ekledim.

• Kısıtlama kısmı aslında int kısmıdır, yani kolondan sonraki kısımdır.

• Kısıtlamalar şimdi yürürlükte iken,

• son segment bir tamsayı değeri değilse veya bire geçirilemezse bir eşleşme olmayacaktır.

[KevserAkbas]

Tag Helpers (Etiket Yardımcıları) ile Gezinme

• Kullanıcının gezinebilmesi için, tıklandığında isteği sunucuya gönderecek ve

• daha sonra baktığımız şekilde yönlendirme sistemi tarafından işlenecek doğru bağlantıya sahip olmamız gerekir.

• Bu bağlantıları kendimiz oluşturmamıza veya yazmamıza gerek yok.

• Uygulamada tanımladığımız rotalara bağlı olarak, ASP.NET Core MVC doğru bağlantıları oluşturacaktır.

• Bu temelde, diyelim ki, yönlendirme motorunun ikinci görevi olan bağlantılar oluşturmaktır.

• Temel olarak, bir HTML yardımcısı (HTML Helper) HTML oluşturma sürecine katılır ve onu ilettiğiniz değerlere ve uygulamadaki bilinen rotalara bağlı olarak doğru bağlantıyı oluşturur.

• Ancak HTML yardımcıları ileriye giden yol değildir.

• Hala ASP.NET Core MVC'de çalışırken, artık etiket yardımcıları (Tag Helper) olarak adlandırılan yeni bir şeyimiz var.

• Burada tam olarak aynı şeyi yapan bir etiket yardımcısı örneği görebilirsiniz.

• Bir bağlantı oluşturacaktır.

• Peki o zaman bir etiket yardımcısı tam olarak nedir?

• View kodumuzda bir bağlantı oluşturmak için, ASP.NET Core MVC'nin ilk sürümüyle eklenen bir özellik olan Tag Helper ları kullanacağız.

• Bir Tag Helper, sunucu tarafında çalıştıracak biçimlendirme kodundan oluşur.

• İşaretleme kodumuzda kullandığımızda, kodun yürütülmesini tetikleyecektir.

• Bu durumda, doğru bağlantının oluşturulması.

• Bu şekilde, Razor kodu için belirli işlevlerin gerçekleşmesini tetikleyebiliriz.

• MVC, yerleşik olarak epeyce etiket yardımcıları ile birlikte gelir

• Özel etiket yardımcıları (custom tag helpers) oluşturmak da mümkündür.

• Bunlar bir uzatma noktasıdır

• etiket yardımcıları çoğunlukla önceki MVC sürümlerinden miras aldığımız HTML yardımcılarının yerini alıyor.

• Bir etiket yardımcısı kullanmak, eski HTML yardımcılarına kıyasla çok daha temiz Razor HTML kodu sağlar.

• Bu, ekibinizdeki HTML'yi Razor dosyalarınıza yerleştirmesi gereken tasarımcılar gibi kişiler için kesinlikle yararlı bir özelliktir.

• etiket yardımcılarının açıklamasına başlamamın nedeni, onları gezinme için kullanacak olmamızdır.

• Burada gördüğünüz kod parçasına bir göz atın.

• Düz bir bağlantı etiketi, bir etiket kullanarak bir bağlantı oluşturuyorum.

• ASP.NET Core MVC'nin uygulamamda tanımladığım rotaya veya rotalara göre doğru bağlantıyı oluşturmasını istiyorum.

• Bunu bir etiket yardımcısı kullanarak yapabilirim.

• Aslında, iki öznitelik etiketi yardımcısı kullanmak.

• asp-controller etiketi pastaya ve asp-action etiketi yardımcısı listeye ayarlanır.

• Belirtildiği gibi, etiket yardımcıları kodun yürütülmesini tetikler.

• Dolayısıyla bu view kodu çalışacağı zaman, uygulamamızdaki rotalara bakacak ve bunlara dayalı olarak doğru giden bağlantıyı oluşturacak kodu tetikleyecektir.

• Daha sonra, az önce oluşturduğumuz bağlantı için oluşturulan kodu görebilirsiniz.

• Uygulamada sahip olduğumuz rotalara bağlı olarak, etiket yardımcıları sayesinde doğru bağlantı oluşturulacaktır.

• Bağlantı gerçekten şimdi pie denetleyicisindeki list eylemine gidecek.

• Uygulamamıza genel olarak etiket yardımcıları için destek sağlamak için addTagHelper'ı çağırmamız gerekecek ve

• bunu etiket yardımcıları kullanacağımız her görünüm dosyasında yapabiliriz, ancak daha iyi bir yol var.

• Burada, ASP.NET Core MVC'nin tüm yerleşik etiket yardımcılarının yaşayacağı ad alanına geçerek addTagHelper'a bir çağrı eklediğim güncellenmiş görünüm view imports dosyasını görebilirsiniz. View Imports Dosyasında

• Bu, tüm view larda tek seferde etiket yardımcıları kullanmama izin verecek.

• Gezinme konusunda yapmamız gereken her şeyi kapsamak için, ASP.NET Core MVC 3 bazı ekstra etiket yardımcılarıyla birlikte gelir.

• Ayrıca asp-route ve ardından yıldız işaretini parametrenin adıyla, örneğin id ile değiştirebileceğimiz ve ardından değeri iletebileceğimiz yıldız etiketi yardımcısını da alacağız.

• Ayrıca, ASP.NET Core MVC'yi ada göre belirli bir yol kullanmaya zorlamak için kullanılabilecek asp-route tag helper'a da sahip olacağız.

[KevserAkbas]

Özet

• ASP.NET Core 3 MVC'nin gelen bir isteği controller daki bir action yöntemine nasıl yönlendireceğine bakarak başladık.
• Bir eşleşme olup olmadığını kontrol etmek için bunun için kalıpların kullanıldığını öğrendik.
• İkinci olarak, oluşturulan HTML'nin başka bir sayfaya gitmek için kullanılabilmesi için doğru giden bağlantıları oluşturmak için etiket yardımcılarının (Tag Helpers) nasıl kullanılabileceğini inceledik.