drdhaval2785 / SanskritVerb

Verb declention for Sanskrit
41 stars 8 forks source link

प॑णँ॒ - व्यवहारे स्तुतौ च, भ्वादि #994

Closed drdhaval2785 closed 8 years ago

drdhaval2785 commented 8 years ago

Wrong application of Atmanepada suffices.

apaRAye-(paRa!,laN,iw,BvAdi,01.0507)
apanAye-(pana!,laN,iw,BvAdi,01.0508)

काशिका पणायति। पनायति। स्तुत्यर्थेन पनिना साहचर्यात् तदर्थः पणिः प्रत्ययम् उत्पादयति न व्यवहारार्थः। शतस्य पणते। सहस्रसय पणते। अनुबन्धश्च केवले चरितार्थः, तेन आयप्रत्ययान्तान्नात्मनेपदं भवति।

न्यासः अत्र पणायतीत्यत्रात्मनेपदं कस्मान्न भवति, यावता पणिरयमनुदात्तेत् पठ()ते? तत्र "अनुदात्तङितः" १।३।१२ इति यथा केवलादात्मनेपदं भवति तथायपत्प्रत्ययान्तादपि तेन भवितव्यमित्यत आह-- "अनुबन्धः" इत्यादि। यो हि तस्यानुबन्धः स आयप्रत्ययरहिते पणतौ चरितार्थः = कृतात्मनेपदकार्यः, तेनायप्रत्ययान्तादात्मनेपदं न भवति; तस्य धात्वन्तरत्वात्॥